Sıcak Para etiketi ile 30 sonuç bulundu Temizle

Enflasyon ve Faiz

Enflasyon ve Faiz ilişkisi, daha çok Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerde, yöneticiler ile uzmanlar arasında kavramsal mutabakatı geride bırakılabilmiş konulardan biri değildir. Sosyal bilimlerde ele alınan herhangi bir konuyla ilgili hiçbir ispat, öneri, denklem ya da öngörü tartışmayı sonlandırmaz ama katkı sağlayabilir. Bu düşünceyle, konuyu farklı bir açıdan ele alarak yazmak istedim.

Merkez Bankalarının Bağımsızlığı

Merkez Bankalarının bağımsızlığı, sadece ekonomi yönetiminin alacağı kararlar açısından değil, Merkez Bankacılığı uzmanlaşma sürecinin kalitesi açısından da hayati öneme sahip bir gerekliliktir.

Merkez Bankalarının bağımsızlığından kast edilen araç kullanma bağımsızlığıdır. Uzmanlaşma sürecinin kalitesi ise doğru zamanda, doğru neden için doğru araç kullanma yeteneği ile ilgilidir.

Yaklaşık iki ay önce İşletme Profesörü değerli bir meslektaşım, ABD’de Doktora Tezi hazırlayan öğrenci yakınının çalışmasına destek olabilmek için tez konusunun ana teması olan “küresel kriz sonrası değişen Merkez Bankacılığı anlayışı” üzerine yoğunlaşan soruları benimle de paylaştı. Ana Tema daha çok gelişen ekonomilerin Merkez Bankalarının, kriz sonrası değiştiği varsayılan politikalarının irdelenmesine yönelikti ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası da üzerine mercek tutulanlardan biriydi.

Mali Disiplin, Ekonomik Aklın Ürünüdür

Mali disiplin, devletin kamu maliyesi kapsamındaki kamu gelir ve giderlerinin denkliği başka bir deyişle, mali yıl içerisinde kamu gelirlerinin, kamu giderlerini karşılayabilmesi olarak ifade edilebilir. Dönemsellik ve devamlılık ilkesi bir arada önemlidir. Ülkeler mali disiplini sağlayarak hem kendi krizlerini yaratmamaya, hem de kendi dışındaki krizlerin Global etkilerinden korunmaya çalışırlar. Örneğin, Türkiye 2001 krizini mali disiplini göz ardı ederek kendi yaratmış, 2008 Global Finans Krizinin olumsuz etkilerini ise mali disiplin sayesinde en aza indirmeyi başarmıştır.

Piyasa Demokrasisi ve Pazar Ekonomisi

Piyasa Demokrasisi, pazar ekonomilerinin ideolojisidir. Pazar Ekonomilerinde hedeflenen “Kayıtsız Şartsız Tüketici Egemenliği” söz konusu ideolojinin ifadesidir. Pazar Ekonomileri, tüketici ihtiyaçlarını merkezden belirlemeyi kendisine iş edinen Planlı Ekonomilerin yarattığı Üretici Egemen piyasalardan, ideolojik temelde kalın çizgilerle ayrışır. Ne var ki, bütün kalın çizgiler günümüzde sorgulanması gereken davranışlarla incelmekte ve giderek kavramlar sulandırılarak özünden uzaklaşılmaktadır.

Pazar Ekonomilerinin özü olan Tüketici Egemenliğini sağlayacak temel adımlar bellidir. Bir arada ve eşanlı var edilmesi gereken adımların arka planında yer alan ana fikir ise, tüketicilerin kendileri için en iyi olanı seçebileceği ve ihtiyaçlarını belirleyebileceği inancıdır. Bu nedenle, sözü edilen Piyasa Demokrasisinin sacayakları olarak kabul edilen temel adımlar, tüketicilerin fırsat eşitliği içerisinde özgürce karar verip, uygulayabilecekleri alış veriş ortamlarının yaratılmasına ve küresel ölçekte genişletilmesine yöneliktir.

21. Yüzyılda İyi Ekonomi Ne Demek?

Kapalı ekonomiden pazar ekonomisine geçen ülkelerde yerleşik doğrular kolay değişmiyor ve pazar ekonomisi kültürüne sahip ekonomistler, iş adamları ve yöneticiler de kolay yetişmiyor. Planlı Ekonomilerde yetişen bürokratların düşünce yapılarının değişmesi de hayli zaman gerektiriyor. Birçok gelişmekte olan ülke gibi Türkiye de seksenli yıllarda astığı pazar ekonomisi tabelasının altını halen dolduramıyor.

Kapalı ekonomiden, pazar ekonomisine geçen ülkeler işler yolunda giderken liberalleşiyor, işler sarpa sardığında ise sosyalistleşiyor. Dünyanın tecrübe ettiği hemen her kriz ortamında aynı filmi seyrettik. Liberal ekonomiye kendi yaralarını sarma fırsatı verilmediğinden yeteneklerinin sınırlarını, tabiri caiz ise nelere kadir olabileceğini de anlayamadık.