Piyasalar

Piyasalar yanıltmaz, her durumda gerçeği yansıtır. Sadece, piyasaların yansıttığı gerçeği her kesim aynı sürede hissetmez.

Açık toplum ve açık ekonomi ortamlarının doğası gereği var olan düzensiz ve karmaşık ilişkiler piyasaların oto kontrolündedir.

İyi ekonomistler ve analistler, piyasa gerçeğini tespit ve analiz ederken sadece bilime ve bilginin gücüne inanırlar. Tahminlerine ait yanılma paylarını minimize etmek için veri tabanı oluşturma ve analiz etme yöntemlerinin önemini bilirler.

Veri Analitiğinde, yüksek hacimli verilerden iş değeri yaratacak bilgiyi ortaya çıkarmak için hesaplama yöntemlerine ait başarı anahtarının “analiz lisanı” olduğunun bilincindedirler.

Veri Analisti, Büyük Veri(1) içerisinden “doğru, yararlı ve güvenli” veriyi toplamak, derlemek ve analiz etmek için “son tahlil” tablosunu önceden oluşturabilecek yetkinliğe ve analiz lisanına sahip olmalıdır.

Analiz lisanı, büyük resmin analitik kurgusu ve veri tabanının tasarımında doğrudan etkendir. Veri tabanı doğru tasarlanamazsa, son tahlil işe yaramayacak ve veri madeni yerine, veri çöplüğü büyütülecektir. Dolayısıyla, ileriye dönük tahminler de doğru beslenmeyerek risk altına girecektir.

Özellikle, finansal istikrarı sağlamak için uygulanan para politikalarıyla ilgili makro ihtiyati kararların tamamı, doğru veri tabanı tasarımına ve nitelikli veri analizine muhtaçtır.

Aksi takdirde, makro ihtiyati karar ve uygulamaların mikro alana (kurum ve bireylere) yansımaları bekleneni vermeyecek ve ekonomide yapısal sorunlar büyüyerek yaygınlaşacaktır.

Her ekonomik ortam (ülke, kurum, hane) biraz ya da fazla hastadır ve her biri kendini iyileştirebildiği ölçüde yol alır. Zamanında iyileştirilemeyenler, zor duruma düşmekten iflasa kadar uzanan olumsuz sonuçları kendileri yaratır.

İyileştirilebilenler, doğru pozisyonlar alarak ekonomik çevrenin yarattığı olumsuz etkilerden kendilerini koruyabilir, yine ekonomik çevrenin yarattığı fırsatlardan da yararlanabilirler.

Ekonomik ortamları iyileştirilebilmenin ön şartı doğru teşhis ve doğru tedavidir. Doğru teşhis “doğru veri tabanına”, doğru tedavi de “doğru veri analizine” muhtaçtır. Ekonomide reçete ne kadar acımasız olursa, iyileşme de o kadar hızlı ve başarılı olur.

Makro ihtiyati politikalar, tahmin edilen piyasa eğilimlerini gözeten hedefler için mikro yönelimleri etkileyecek finansal araçlar içerir. Ancak, rekabetçi piyasa işleyişini gözetmeyen araçların, dile getirildiği andan itibaren piyasaların sorunlu bir parçası olacağı unutulmamalıdır.

Teşhis (gerçekler), Tahmin (eğilimler), Hedef (yapılabilir en iyi) ve Araçlar (büyük resmi ve sistemi gözeten akılcı çözümler) doğru ise amaca yönelik sürdürülebilir bir ivme yakalanabilir. Değilse, her defasında reçete ağırlaşır.

Başka bir deyişle, “doğru” tercihler piyasalara pozitif etki yaparak büyümeyi destekler. “Yanlış” tercihler ise piyasalara negatif etki yaparak var olan sorunları büyütürler.

Ekonominin doğasında var olan karmaşık ilişki yapısını sadeleştirebilmek ve bu sayede doğru karar ve önermelerde bulunabilmek için ekonomi biliminden, öğretilerinden ve piyasa gerçekliğinden ayrılmamak ve temelsiz orijinal fikirlerden kaçınmak gerekir.

-----------------------------------------------------------------------------------------
(1) Büyük Veri/Big Data: “5V: Variety (Çeşitlilik), Velocity (Hızlı, Zamanlı), Volume (Hacim), Verification (Doğrulanmış), Value (Değerli)”